Táo là một trong những rapper đời đầu, đến nay Táo đã có hơn một thập kỷ cống hiến cho Việt Rap. Nổi tiếng với các đĩa đơn như “Morphine”, “Tâm Thần Phân Liệt” và “2 5”, phong cách đặc biệt của Táo đã để lại dấu ấn khó phai trong làng rap Việt. Cùng V2X nhìn lại quá trình phát triển nghệ thuật của Táo, từ những nỗ lực ngầm đến việc nắm bắt các thể loại âm nhạc, hình thức nghệ thuật đa dạng,và những dự định trong tương lai.

Xem lại những sản phẩm đầu tiên của Táo, tôi thấp thoáng thấy màu sắc của Dark/Horrorcore Hiphop. Được biết, về sau Blacka đã giới thiệu thể loại này cho bạn. Liệu, ngoài Blacka, có trải nghiệm nào thôi thúc Táo khám phá những khía cạnh đen tối hơn trong khả năng sáng tạo của mình không?

Mình vẫn nghĩ là sau Tâm Thần Phân Liệt mới có bài khác thuộc thể loại này trong các tác phẩm của mình. Blacka gần như là người cho mình nghe bài rap đầu tiên theo concept kinh dị - Am I a psycho - Tech N9ne, B.o.b, Hopsin. Ngoài ra thì có thêm vài người bạn nữa, như anh Giang (Classx) cũng cho mình nghe nhiều. Thời điểm đó tâm lý học hay những creepypasta cũng là một nguồn cảm hứng để mình khai thác vì nó rất mới mẻ và thú vị.

Chọn nghệ thuật làm nghề vốn dĩ đã là một thách thức, bên cạnh đó sự hỗ trợ của gia đình còn hạn chế. Táo đã vượt qua những thử thách này như thế nào, điều gì đã giúp bạn có động lực theo đuổi sự nghiệp âm nhạc không màng trở ngại?

Thời gian trước đây mình nghĩ âm nhạc và nghệ thuật là thứ duy nhất mình có thể làm một chút, ngoài ra mình hoàn toàn vô dụng. Bản thân không cho phép mình đứng yên nên mình cứ chuyển động về phía trước thôi.

Sau này, mình nhận ra là mình không gặp khó khăn quá nhiều, dễ hiểu hơn thì là mình đã chấp nhận công việc hiện tại đang tạo ra nhiều giá trị tinh thần hơn vật chất, nên nếu thấy mình thiếu thốn trong kinh tế, có nghĩa là do mình chưa thực sự lao động cho giá trị đó, chứ không phải việc mình làm không có kết quả. Nên là mình đang không khó khăn.

Có thể nói “Tâm Thần Phân Liệt” là bước ngoặt trong sự nghiệp của Táo. Nguồn cảm hứng đằng sau bài hát này là gì, nó có góp phần hình thành định danh hiện tại của bạn?

Mục đích đơn thuần của bài này là mình muốn thử nghiệm xây dựng một cấu trúc nội dung lạ hơn cho âm nhạc của mình, với thứ thu hút mình nhất lúc đó là plot twist. Cộng thêm việc biến nó thành một câu chuyện kinh dị, cái mà hiện lúc đó mình thấy ít người ở Việt Nam thử, đã tạo ra “Tâm Thần Phân Liệt”. Sau rất nhiều giả thuyết cả tiêu lẫn tích cực thì mình nghĩ nên cho bài hát được dừng lại ở mục đích ban đầu là tôn thờ sáng tạo của mình là một câu trả lời hợp lý.

Và đúng, sự tôn thờ sáng tạo đã là một điều tiên quyết với cả Táo, hay bất cứ định danh nào khác mà con người mình tạo ra.

Hành trình của Táo bao gồm cả một khoảng thời gian dấn thân vào giới rap underground, đặc biệt là với G-Fam. Trải nghiệm này đã định hình quan điểm của bạn về rap ở Việt Nam như thế nào, có những bài học nào trong thời gian này mà Táo muốn chia sẻ?

Làm nhạc ở Việt Nam trong suốt thời gian qua thực sự là một cuộc thi mà người dai sức sẽ đều gặt hái được thành quả. Cái tôi trong âm nhạc càng lúc càng phải chịu áp lực sáng tạo hơn, mới mẻ hơn, đó là điều làm mình rất hứng thú.

Phần bài học, mình nghĩ mỗi người đều có một ngữ cảnh phát triển khác nhau nên việc chia sẻ trải nghiệm và nhận định của bản thân đôi khi sẽ gây ra sự áp đặt không đáng có. Chỉ mong là chúng ta đều không quên nhiệm vụ của âm nhạc là sự kết nối và lan toả.

Được biết, Táo đã ngừng sử dụng instrumental miễn phí và tập trung vào sản xuất nhạc của riêng bạn từ năm 2016, đồng thời chú trọng việc bảo vệ bản quyền. Quyết định này đã tác động thế nào đến quá trình sáng tạo của bạn? Liệu, Táo có thể chia sẻ một số kinh nghiệm, nhận định về tầm quan trọng của việc bảo vệ đứa con tinh thần của mình?

Thú thật mình không nhớ chính xác năm mình dừng việc dùng beat miễn phí, mình chỉ nhớ việc này bắt nguồn từ nhu cầu muốn can thiệp nhiều hơn vào cấu tạo của instrumental, khiến cho nó hợp với phần lời và có nhiều thứ thú vị hơn. Cùng lúc đó cũng là lúc nhận thức được về những nguồn thu nhập từ lượt xem online khiến mình muốn có một cơ sở rõ ràng hơn để giải quyết khi gặp rắc rối về bản/tác quyền.

Việc rõ ràng trên giấy tờ sẽ tiết kiệm rất nhiều thời gian và tâm trí sau này, để bạn có thể được làm trọn vẹn việc mà bạn muốn nhất là làm nhạc. Ngoài ra, chúng ta cũng có thể sẽ thuyết phục được người nghe hình thành thói quen chi trả cho việc trải nghiệm những sản phẩm có chất lượng đã được đầu tư đàng hoàng.

Hành trình nghệ thuật của Táo không chỉ là Rap mà còn là khám phá âm - thanh nhạc, minh chứng là những giờ học tập tại Nhạc viện Thành phố Hồ Chí Minh. Theo Táo, thời gian ấy không những cho nam nghệ sĩ thêm kiến thức về kỹ thuật hát, mà còn cởi mở rất nhiều tư duy âm nhạc mà Táo đã bỏ lỡ trước đây. Có thể nói nó là cánh cửa mở ra cho nửa Táo sau này, góp phần đưa đến quyết định dỡ bỏ rào cản về thể loại, thuần tuý thử nghiệm khi sáng tác. Song song với đó, Táo cho biết vẫn tìm hiểu thêm về cốt lõi của từng thể loại để mang đến những sản phẩm chỉn chu.

Từ một rapper có màu sắc âm nhạc u tối, những tác phẩm gần đây của bạn đang dần chuyển mình, như EP 'Y?', thể hiện khía cạnh đa dạng, mang tính thử nghiệm hơn. Âm nhạc của Táo đã phát triển như thế nào, điều gì đã thôi thúc bạn khám phá, thực hành các thể loại âm nhạc, nghệ thuật khác nhau?

Táo: Càng làm nhạc, mình lại thấy bản nhạc của mình đang quá phẳng về cách thưởng thức, trong khi đó các giác quan khác ngoài thính giác vẫn đang chưa được sử dụng triệt để khi mình trình diễn. Điều đó đã khiến mình thử phép thử đầu tiên với EP Y?, mình tạm gọi việc đó là tạo ra ngữ cảnh thưởng thức có chọn lọc cho người nghe. Với mình sự tận hưởng cuộc sống là việc mình có thể sử dụng toàn bộ các giác quan để thưởng thức ý niệm, và tuyệt vời hơn nữa là người sáng tạo được chọn ra những tác phẩm thuộc cùng một ý tưởng để khán giả trải nghiệm.

Táo luôn tự nhắc nhở bản thân rằng mình, đồng thời mong muốn khán giả, những người đã và đang yêu nhạc của mình xem Táo là Người Làm Nhạc thay vì là một Rapper. Bởi, Táo muốn mang đến một trải nghiệm không bị gò bó bởi bất kỳ rào cản hay phân loại định danh nào. Bên cạnh đó, Táo còn thử sức với hội họa, nhiếp ảnh,.. Từ đó trải nghiệm nhiều giác quan hơn, mà theo anh “Nó làm mình có một cảm giác rất khác trong âm nhạc và cũng khiến mình vượt qua đoạn bí ý tưởng mà không vô nghĩa. Từ đó cũng hình thành sự đa chiều trong những sản phẩm mà mình đưa tới.”

Gần đây Táo đã trở lại cùng Oát Banh với sản phẩm Vui Vẻ ft. Astronormous, song song theo anh đây là hai bản thể độc lập, nên những người yêu âm nhạc của Táo vẫn sẽ có Táo ở đây, và Oát ở kia cho tất cả những trải nghiệm cảm xúc trong âm nhạc mà bạn mong muốn. Ngoài ra, Táo cũng cho biết thêm “Tương lai mình sẽ cố gắng cho ra mắt nhiều sản phẩm âm nhạc hơn để được biểu diễn nhiều hơn. Chỉ có một điều chắc chắn là sự mới mẻ vẫn luôn là tiêu chí hàng đầu của mình.”